Egeli doktora öÄŸrencisi ve ekibinden spor bilimine önemli katkı saÄŸlayacak proje
Ege Üniversitesi (EÜ) Spor Bilimleri Fakültesi Doktora öÄŸrencisi Hakan As’ın yürütücülüÄŸünü yaptığı “Respirasyon EÅŸiÄŸi Yönteminden Elde Edilen Kırılma Noktaları Kullanılarak Bireysel Fiziksel Uygunluk Düzeylerinin Sınıflandırılması” baÅŸlıklı proje TÜBÄ°TAK 1002 kapsamında desteklenmeye uygun bulundu. Danışmanlığını EÜ Spor Bilimleri Fakültesi Prof. Dr. Özgür Özkaya’nın üstlendiÄŸi projede respirasyon eÅŸiÄŸi yöntemi ile farklı fiziksel uygunluk düzeylerindeki bireylerin performansları sınıflandırılacak.
Proje ekibini makamında ağırlayarak tebrik eden Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, ekibe çalışmalarında baÅŸarılar diledi.
Proje hakkında bilgi veren Hakan As, “Egzersiz ÅŸiddetinin kademeli olarak arttırıldığı bir testte solunumsal eÅŸiklerin deÄŸerlendirilmesinde üç temel yöntem kullanılır. Bunlardan ilki gaz deÄŸiÅŸim eÅŸiÄŸi, ikincisi ventilasyon eÅŸiÄŸi ve diÄŸeri ise solunumsal kompanzasyon noktasıdır. Ancak bu yöntemlerin kullanımı bazı sınırlılıklar içermektedir. Özellikle solunumsal eÅŸikler konusunda deneyimsiz araÅŸtırmacılar tarafından yapılan analizlerde saptanan egzersiz ÅŸiddetlerinde göz ardı edilemez hataların oluÅŸtuÄŸu rapor edilmiÅŸtir. Bu noktada ele alınabilecek temel problem, egzersiz ÅŸiddetinin kademeli olarak arttırıldığı bir testte zaten artmakta olan bir parametreye kıyasla daha yüksek düzeyde artan bir baÅŸka parametrenin kullanılıyor olmasıdır. Bu nedenle proje ekibi olarak respirasyon eÅŸiÄŸi (RE) adında yeni bir solunumsal eÅŸik belirleme yöntemi önerdik” dedi.
“Proje ile yeni bir yönteme ait ilk geçerlilik ve güvenilirlik çalışmaları yapılacak”
Projenin hedeflerinden bahseden As, “AraÅŸtırmamızla, RE yönteminin farklı aerobik dayanıklılık performans düzeylerine sahip katılımcıların fiziksel aktivite düzeylerini sınıflandırma baÅŸarısı gösterilecektir. Ayrıca proje ile RE yöntemin geçerli ve güvenilir bir solunumsal eÅŸik belirleme yöntemi olduÄŸu da ortaya çıkartılacaktır. Bu sayede ilk kez proje ekibi tarafından literatüre kazandırılmış bir solunumsal eÅŸik belirleme yöntemi olarak RE geniÅŸ bir popülasyonun egzersiz reçetelerinin planlanmasında ve performanslarının takip edilmesinde kullanılacaktır. Böylece hem ülkemiz hem de uluslararası platformda öncelikli araÅŸtırma konularından olan kardiyo-pulmoner saÄŸlık düzeylerinin sınıflandırılmasında kullanılabilecek yeni bir yönteme ait ilk geçerlilik ve güvenilirlik çalışması yapılmış olacaktır” diye konuÅŸtu.
Danışmanlığını EÜ Spor Bilimleri Fakültesi Prof. Dr. Özgür Özkaya’nın üstlendiÄŸi projede Spor Bilimleri Fakültesi öÄŸretim üyesi Doç. Dr. Görkem Aybars Balcı ve Dokuz Eylül Üniversitesi öÄŸretim üyesi Engin Yıldıztepe araÅŸtırmacı olarak yer alıyor.
Haber Kaynağı : Ege Üniversitesi Haber Ajansı 'EGE AJANS'
Tarih : 16 Ekim 2023 Pazartesi
Sporcuların performansını kaydeden “Giyilebilir Teknoloji” üretecekler
Teknolojik tiÅŸört, sporcu saÄŸlığını koruyacak performansı artıracak.
Sporcuların performansını kaydeden “Giyilebilir Teknoloji” üretecekler
Ege Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi ÖÄŸretim Üyesi Doç. Dr. Tolga AkÅŸit’in araÅŸtırmacı olarak görev yaptığı “Sporcu Performansının Takip Edilmesi ve Artırılması için Giyilebilir teknoloji ürünü TiÅŸört (TrackShirt) ve Yapay Zeka Tabanlı Karar Destek Sistemi GeliÅŸtirilmesi” baÅŸlıklı proje, TÜBÄ°TAK 1001 programı kapsamında desteklenmeye uygun bulundu. Proje sonucu geliÅŸtirilecek tiÅŸört, sporcuların performanslarını ve kiÅŸisel deÄŸerlerini sensörler aracılığı ile takip edebilecek. Ürünün, dünya pazarında yer bularak giyilebilir teknoloji ürünlerinde dışa bağımlılığı azaltması öngörülüyor.
Proje ekibini tebrik eden Rektör Prof. Dr. Necdet Budak, “Proje sonucunda geliÅŸtirilecek ürün, hem sporcu performansı hem de sporcu saÄŸlığı açısından önemli veriler saÄŸlayacak. Günümüz teknolojisine uygun ve inovatif bir ürün ortaya koyacak olan proje ekibini tebrik ediyor, baÅŸarılarının devamını diliyorum” dedi.
Hızlı geliÅŸen teknoloji ile birlikte günlük yaÅŸam aktivitelerinin izlenebilir olma isteÄŸinin ihtiyaç haline geldiÄŸini söyleyen Doç. Dr. Tolga AkÅŸit, “Giyilebilir teknoloji ürünlerinin popüler olmasını saÄŸlayan en önemli etken, saÄŸlıklı yaÅŸamı teÅŸvik edici olmasıdır. Bu tip teknolojiler, vücuda temas eden, elbise ya da aksesuarların içine yerleÅŸtirilerek taşınabilen tüm elektronik cihazlar olarak tanımlanmaktadır. SaÄŸlıklı yaÅŸam amacıyla fiziksel aktivite uygulamalarında giyilebilir teknolojilerin kullanılması, egzersize katılım ve sürdürülebilir olmasına destek olabilmektedir. Giyilebilir teknolojiler, kullanıcılar için çoklu veri toplama ve takibin kolaylaÅŸması için kompakt bir çözüm sunarken sporcuların uzun süreli bireysel performans takibine olanak saÄŸlar. Düzenli fiziksel aktivite ve antrenmanlar, saÄŸlıklı yaÅŸamı desteklemektedir. Sporcu performansı optimal seviyede tutabilmek için kalp atım sayısı, solunum sayısı gibi fizyolojik parametrelerin takip edilmesi gereklidir. Antrenman ve müsabakalar sırasında sporcuların performansı tek tek veya takım halinde anlık olarak takip edilebilmesi oldukça zor ve kapsamlı bir uygulamadır” dedi.
“Sporcuların antrenmandan yüksek verim almaları saÄŸlanacak”
GeliÅŸtirilecek ürünün özelliklerinden bahseden Doç. Dr. AkÅŸit, “Projemiz kapsamında geliÅŸtirilecek tiÅŸört; kiÅŸilerin günlük spor aktivitelerinde kalp atım sayısını, solunum sayısını, elektrokardiyografik (EKG), vücut sıcaklığını, ter pH’ını, enerji harcama düzeyini, maksimal oksijen tüketimini ve kaç adım attığını üzerine yerleÅŸtirilmiÅŸ sensörler ile algılayacak, algılanan bu parametreler kablosuz olarak aktarılacak. Sensörlerden elde edilen verilerin laboratuvar ortamında uygun ekipmanlarla doÄŸrulama çalışmasının yapılmasına takiben Ä°zmir’de bulunan voleybol takımlarında yer alan profesyonel sporcular üzerinde saha ve laboratuvar testleri gerçekleÅŸtirilecek. Laboratuvar testlerinin Ege Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Performans ve Ä°klimlendirme Laboratuvarlarında gerçekleÅŸtirilmesi planlanıyor. Takım sporları ve bireysel sporculardan antrenman sırasında toplanan veriler bir veri tabanında arÅŸivlenecek ve derin öÄŸrenme metodu kullanılarak deÄŸerlendirilecek. Derin öÄŸrenme sonucunda elde edilen veriler antrenöre, antrenman programlarının oluÅŸturulmasında sporcu performans verimliliÄŸi artırılmasına olanak saÄŸlayacak ÅŸekilde öneriler sunan bir karar destek sistemi haline getirilecek. Giyilebilir teknoloji ürünü tiÅŸört sayesinde verilerin iÅŸlenerek sporculara özel antrenman programlarının oluÅŸturulabilmesi mümkün olacak. Günlük hayatında spor aktivitesine yer veren kullanıcıların ihtiyaç ve talepleri doÄŸrultusunda ürünün seamless (dikiÅŸsiz örme) tiÅŸört ÅŸeklinde olması planlandı. Bu tiÅŸörtlere aynı zamanda kullanıcının esneklik ve rahatlığını (termal konfor, anti-bakteriyel ve kötü koku oluÅŸumunu engelleme vb.) artıracak çalışmalar gerçekleÅŸtirilecek. Yapılan fiziksel aktivite sırasında sporcuların toplanan parametrelerinin deÄŸerlendirileceÄŸi, uzun vadede ve benzer programları yürüten diÄŸer sporcularla karşılaÅŸtırmalı olarak izlenebileceÄŸi ve bu doÄŸrultuda öneriler sunabilen bir mobil yazılım da projenin bileÅŸenidir. Bu sayede sporcuların yaptıkları antrenmandan en yüksek verimi almaları ve performanslarını her zaman optimal seviyede tutmaları saÄŸlanacak” dedi.
“Dünya pazarında yer alacak”
Ürünün dünya pazarında da önemli bir paya sahip olabileceÄŸini dile getiren Prof. Dr. AkÅŸit, “Özellikle fiziksel aktivite yapan sporcular için kullanım kolaylığı ve fizyolojik parametrelerin takibi için büyük bir talep oluÅŸabileceÄŸi ve bu teknolojinin önemli bir pazar payına sahip olabileceÄŸi öngörülmektedir. Daha önce geliÅŸtirilen giyilebilir ürünler proje olarak kalmış ve piyasada ulaşılabilir ÅŸekilde yer alamamıştır. Aynı zamanda geliÅŸtirilecek olan tiÅŸört performans sporlarında kullanımı hakkında henüz literatürde araÅŸtırma verilerinin sınırlı olması ve giyilebilir teknoloji ile ölçülebilecek parametrelerin çeÅŸitliliÄŸinin artırılması konusunda çalışmaların hala devam etmesi konunun inovasyona uygun, oldukça yeni ve orijinal olduÄŸunu da göstermektedir. TiÅŸörtün ileride bu alanda yapılacak çalışmalara öncülük edeceÄŸini düÅŸünmekteyiz” diye konuÅŸtu.
Projede Ege Üniversitesi ile birlikte Dokuz Eylül Üniversitesi, MuÄŸla Sıtkı Koçman Üniversitesi ve Yünsa firması yer alıyor. Ege Üniversitesinden bir araÅŸtırma görevlisi ve iki öÄŸrenci proje kapsamında bursiyer olarak görev alıyor.
Haber Kaynağı : Ege Üniversitesi Haber Ajansı 'EGE AJANS'
Tarih : 04 Ekim 2023 ÇarÅŸamba
